No/VOL: 11b/2010 Page no. 304
Authors: Paweł Zydroń :
Title: Przetwarzanie i analiza sygnałów wysokonapięciowych udarów piorunowych
Abstract: Wysokonapięciowe układy izolacyjne urządzeń elektrycznych są podczas swej eksploatacji poddawane oddziaływaniu różnego rodzaju narażeń. Pewną ich grupę, istotną z punktu widzenia wytrzymałości elektrycznej oraz koordynacji izolacji, stanowią przepięcia o charakterze napięć udarowych piorunowych. Z tego powodu istnieje uzasadniona konieczność wykonywania prób oraz badań konstrukcyjnych i odbiorczych tych układów. Ich celem jest weryfikacja poprawności konstrukcyjnej danego typu urządzenia lub konkretnego wyrobu poprzez sprawdzenie wytrzymałości elektrycznej układu izolacyjnego napięciem probierczym o określonym kształcie i wartości. Dla zapewnienia możliwości porównania wyników prób wykonywanych w różnych laboratoriach w normach międzynarodowych i krajowych definiowane są i standaryzowane kształty i parametry sygnałów testowych oraz sposoby ich określania. W artykule przedstawiono wybrane właściwości czasowo-częstotliwościowe udarów piorunowych oraz omówiono kierunki zmian w metodach wyznaczania podstawowych parametrów udarów w związku z planowaną nowelizacją normy międzynarodowej IEC-60060-1. Główną proponowaną zmianą normy jest wprowadzenie w tor przetwarzania sygnału udaru specjalnego filtru dolnoprzepustowego o charakterystyce zależnej od tzw. parametru k. Artykuł opisuje sposób implementacji tego filtru w torze przetwarzania stosującym metodę filtracji rezydualnej. W Katedrze Elektrotechniki i Elektroenergetyki AGH od wielu lat stosowany jest autorski program do wyznaczania parametrów udarów piorunowych. W związku z przygotowanymi zmianami norm podjęto prace nad aktualizacją tego oprogramowania.
Key words: napięcia udarowe piorunowe, przetwarzanie sygnałów, wyznaczanie parametrów, norma IEC-60060-1